Przy ul. Trakt Cesarski, w dawnym przysiółku „Gołuszki”, na posesji Franciszka Gołucha stoi kapliczka Matki Bożej.
Historia
Pierwsza, ale drewniana kapliczka stała kilka metrów dalej, tuż przy trzech starych piwniczkach. Postawiono ją po wielkim pożarze 27 czerwca 1930 roku, kiedy to spłonęła tamtejsza część Ciśca wraz z Małym Ciścem (w sumie 69 budynków). Zatem kapliczka była swoistym wotum wdzięczności za ocalenie wielu istnień ludzkich. Przyczyną pożaru było prawdopodobnie podpalenie – podają w rozmowie mieszkańcy „Gołuszków”, m.in. Janina i Józef Tetłakowie.
W latach 70. XX wieku wbudowane w skarpę piwniczki zapaliły się w wyniku zaprószenia ognia przez dzieci. Gaszący pożar strażacy, a przybyło na miejsce kilka jednostek, bosakami rozrywali dachy, aby ugasić ogień. Jednakże stojąca obok drewniana kapliczka nie doznała najmniejszego uszczerbku. Dlatego mieszkańcy uznali to za znak. „To cud” mówiła Janina Tetłak podczas wywiadu. Aktualnie kapliczką opiekują się pobliscy mieszkańcy.
Opis architektoniczny
Kapliczka osadzona jest na słupku, nakryta ostrym dwuspadowym daszkiem, w szczycie którego znajduje się krzyż. Całość, wykonana jest z materiałów żelaznych, otoczona sztachetowym płotkiem. Do kapliczki prowadzi drewniany mostek przez fosę. W przeszklonym z trzech stron domku umieszczona jest figurka Matki Bożej wykonana z masy stiukowej, w towarzystwie figurek anielskich. Złożone ręce Maryi do modlitwy wskazują, że jest to figura Niepokalanej. Z domku rozciągają się ku dole niebieskie, żółte i białe wstęgi. Kolor niebieski symbolizuje Maryję, natomiast biało żółte nawiązują do flagi papieskiej, która niesie ze sobą nie tylko religijne znaczenie, ale również hołd dla papieża i wierność Kościołowi katolickiemu. Flagi papieskie są szczególnie popularne podczas pielgrzymek i wydarzeń związanych z papieżem. Ich wyjątkowy design i żółto-biała kolorystyka przyciągają wzrok i wzbudzają pozytywne emocje.
Październik Miesiącem Maryjnym
Dlaczego październik?
Bo oprócz maja ma on najwięcej wspólnego ze czcią Najświętszej Maryi Panny i porównań z Nią związanych. Maj przypomina budzenie się przyrody do życia i jest kojarzony z Maryją czystą i świeżą, zielenią pełną nadziei powołującą do życia nasze zbawienie Jezusa Chrystusa. Październik, w którym przyroda kładzie się powoli do zimowego snu tracąc liście drzew, przywołuje jesień ludzkiego życia i wspomnienie eschatologicznej przyszłości w Królestwie niebieskim, w którym króluje Jej Syn i Ona Sama orędując za nami. Takich porównań nigdy dosyć. Dochodzi do tego antyczna przeszłość tych miesięcy związana z pogańskimi kultami żeńskimi, które w swoim czasie zostały schrystianizowane i objęte patronatem maryjnym. Październik nabrał szczególnego znaczenia maryjnego w XVI w. po słynnej bitwie i zwycięstwie wojsk chrześcijańskich nad flotą turecką, pod Lepanto, dokładnie 7 października 1571 roku. Wtedy to papież Pius V, przypisując nieoczekiwane zwycięstwo floty chrześcijańskiej interwencji Matki Bożej wzywanej na różańcu, ogłosił święto Matki Bożej Różańcowej. Oficjalnie dopiero papież Leon XIII w 1885 roku, z racji różańca, ogłosił październik miesiącem maryjnym. Do ożywienia nabożeństw różańcowych w październiku przyczyniły się na początku zeszłego stulecia objawienia w Fatimie, 13 października 1917 roku trojgu portugalskim pastuszkom, w których Matka Boża z różańcem w ręku przedstawiła się, jako Pani Różańca Świętego i zaprosiła świat do przygotowania wielkiego zwycięstwa nad szatanem za pomocą różańca. Tak powstały nabożeństwa gromadzące tłumy wiernych na wspólnej modlitwie różańcowej, a sam październik wpisał się na stałe w Kościele katolickim, jako maryjny miesiąc różańcowy.
Pod sztandarem różańca
Była już nie raz sposobność pisania o różańcu, jako formie kontemplacyjnej modlitwy chrześcijańskiej wprowadzającej człowieka w głębię zażyłości z Bogiem w Chrystusie przez Maryję. Czyni się to poprzez rozważanie pięciu szczególnych momentów z życia Jezusa i Maryi, w tzw. tajemnicach radosnych, bolesnych i chwalebnych odmawiając tzw. dziesiątki, czyli 10 razy Zdrowaś Maryjo poprzedzone Ojcze nasz i zakończone Chwała Ojcu. Jan Paweł II dodał w 2002 roku czwartą grupę pięciu tajemnic światła. Forma modlitwy różańcowej została wypracowana przez wieki szczególnie w środowisku dominikańskim XII-XV w. mając swe wcześniejsze korzenie w pustelniczej i mniszej modlitwie Jezusowej oraz w Psalmach. Dostosowana do nowych wymogów przyjęła dzisiejszą postać, będąc następnie zatwierdzona przez Stolicę Apostolską, najpierw dla diecezji księstw włoskich, po wspomnianym zwycięstwie pod Lepanto (1571), a potem dla całego Kościoła po kolejnym zwycięstwie odniesionym nad Turkami pod Belgradem w 1716 roku. Od tego czasu różaniec stał się swoistym orężem w walce duchowej przeciw mocom zła na świecie. Potwierdził to papież Leon XIII polecając w 1885 roku odmawiać różaniec w intencji pokoju na świecie i zwycięstwa Boga i religii podczas specjalnych nabożeństw różańcowych. I tak do dziś w naszych kościołach odprawia się październiku nabożeństwa różańcowe. Przyjęło się ono jeszcze bardziej kształtując swoją strukturę po słynnych objawieniach maryjnych w Fatimie.
Opracowanie i zdjęcia: Jacek Biłko
Źródła:
W. Ficoń, Historia krzyżami i kapliczkami znaczona, Węgierska Górka 2010.
W. Skowron, Świątki Cisieckie…, Cisiec 1977.
W. Zalewski, Święci na każdy dzień. Wydanie uzupełnione, wyd. salezjańskie, Warszawa 2001.
Internet:
https://www.parafiawartaboleslawiecka.pl/services/pazdziernik-miesiacem-maryjnym/ https://czestochowskie24.pl/kosciol/pazdziernik-miesiacem-maryi/
